Malum, düğün yapmak ve evlenmek başlı başına bir para.; çocuk yapmak ise servet… Peki, bu insanlar nasıl evleniyor, neleri hesaplayarak çocuk yapıyor? Gerçekten hem ev hem de çocuk rızkıyla mı geliyor yoksa iyiden iyiye insanın belini mi büküyor? Evlenince gelir artıyor mu? İşin içine bir de çocuk girdiğinde tüm hesaplar altüst mü oluyor? Doğu ve Batı ülkelerinde durumlar ne alemde? Evlilik ve evlat için ne kadar para harcıyor? İşte rakamlarla, araştırmalarla evlilik ve çocuk ekonomisi…

Evlenme Sektörü

Evlilik sektörü artık tam bir endüstri… Bakan Şahin, Türkiye’de yılda 500 ile 600 bin evlilik olduğunu açıkladı. Bakın bir düğünün ortalama maliyeti ne kadar geliyor? Çiftlerin, sadece 500 davetlinin katılacağı bir düğün salonu kiralayıp, orkestra, kamera çekimi ve 10 katlı yaş pastaya ödeyecekleri miktar 5 bin TL. Düğünün en önemli simgesi olan bir gelinliğin fiyatı 150 TL’den başlayıp, 3 bin TL’ye kadar çıkıyor. Evlenecek çiftler için gelinlikler 300 TL’ den kiralanıyor. Alım gücü yerinde olanlar ise 700 TL ve 2.500 TL arasında değişen gelinlikleri satın alıyorlar. Bir düğünün maliyeti 20 bin TL’den başlayıp 70 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Bu rakamların içerisinde elbette ev tutmak, dayamak, döşemek ve balayına çıkmak yok. Gözünüz korkmasın, her bütçeye uygun var. Yeter ki herkes ayağını yorganına göre uzatsın. Belki düğünü bir kenara bırakıp parayı cebe koyup dünyayı gezerek balayı yapmak da bir fikir… Avrupa’da da durum farksız. Mesela Thomson Weddings’in hesaplarına göre İngiltere’de evliliğin maliyeti 8.000 – 20.000 pound arasında. Yani 31.000 ile 77.000TL arasında değişiyor. Business Insider’ın 2012 raporuna göreyse ABD’de evlenmenin ortalama maliyeti 28.000 – 50.000 dolar arasında.

Bir Sen Bir Ben Bir de Bebek?

“Rızkıya gelir” derler. Umarız doğrudur. 2014 yılı verileri göz önüne alındığında bir bebeğin 12 aylık olana kadarki maliyeti 4.000TL ile 15.000TL arasında değişiyor. Hamilelik döneminde alınacak oto emniyet kemeri, emzirme sütyeni, göğüs pedi, kitap, anne karnındaki bebe dinletilecek müzik CD’si, bebeğin ilk aylardaki tulum, yelek, hırka, göbek filesi, ana kucağı, patik, eldiven gibi ihtiyaçları için kalitesine göre 300 lira ile 1.000 lira arasında harcamak gerekiyor. Bu dönemde maliyete, doktor ve hastane giderleri de ekleniyor. Bebek dünyaya geldikten sonra, aylar geçtikçe ihtiyaçları da artıyor. Bebek bir yaşına gelene kadar oto koltuğu, oda takımı, uyku seti, battaniye, ateş ölçer, müzik kutusu, oda nemlendiricisi, telsiz, oyuncaklar, mama, emzik, dişlik, bakım minderi, vücut losyonu, pişik kremi, şampuanları, bornoz, mama masası ve sandalyesi derken, maliyet giderek büyüyor. Bursa’da kurulu bir bebek mağazasının satış müdürü Erkan Kızılkaya, verdiği bir röportajda sadece hamilelik döneminde anne ve karnındaki bebek ile doğumdan sonra 12 ay içinde alınması gereken tüm ihtiyaçların maliyetinin, 4 bin liradan başladığını söylüyor. “4 bin liralık bebek arabası, 6 bin liralık oda takımı gibi oldukça pahalı ürünler tercih edilirse maliyet 30 bin liranın da üzerine ulaşır. Ancak bu durumlar, geliri yüksek olan aileler için. Çiftler, sadece ihtiyaçlar için 4 bin lirayı hazırlamalıdır. Bunun yanı sıra çocuğun hastalığı gibi özel durumlarda ilave masrafların da ortaya çıkacağı unutulmamalıdır. Biz, bebek sahibi olmayı düşünenler için hamilelik dönemi öncesinde alışveriş yapmaya başlamalarını öneriyoruz. Böylece, uzun vadeye yayılmış oluyor ve ödemede sıkıntı yaşanmıyor.”

“Al Şu 1.000.000TL’yi Oku Adam Ol”

Çocuğu yaptık, okul çağına kadar da bir şekilde getirdik. İşte asıl şov o zaman başlıyor. Doğumdan mezuniyete 1 çocuğun masrafı 80 bin lirayla açılıyor. Zengin ailelerse bu süreç için 1 milyon liranın üzerinde para harcıyor. İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası’nın (İSMMMO), ‘Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Ailelere Maliyeti’ raporuna göre bir çocuk için üniversiteyi bitirene kadar harcanan para milyon liraya ulaşıyor. Odanın açıklamasına göre, anaokulundan başlayarak üniversiteyi bitirene kadar bir çocuk için ailelerin yaptığı harcama dar gelirlide ortalama 4 bin 500 lira olurken üst gelir grubunda bu rakam 668 bin lirayı geçiyor. Doğum, bakım, kreş, sağlık, giyim, ulaştırma ve gıda giderleri de hesaba katıldığında üniversiteden mezun olana dek bir çocuğa dar gelirli aileler 80 bin lira, zengin aileler ise 1 milyon liranın üzerinde para harcıyor. Avrupa ülkelerinde okulların kendi vatandaşlarına ücretsiz olmasından dolayı masraf biraz daha az gibi görünüyor. Alman ikinci televizyon kanalı ZDF’de yayımlanan “ZDF Reportage” programında, ailelerin bir çocuğa doğumundan 18 yaşına gelinceye dek ne kadar harcama yaptığının bilançosu çıkarıldı. Buna göre ebeveynler bir çocuk için ayda ortalama 550 euro harcıyor. Bu da 18 yaşına kadar 119 bin euroluk masraf anlamına geliyor. Ancak Almanya’da özel derslere harcanan ücretin 1,5 milyar euro olduğunu da unutmamak lazım. Amerikan Tarım Bakanlığı’nın raporuna göre, Amerika’da 2009 yılında doğan ve 17 yaşına gelen bir çocuğun ailesine ortalama maliyeti 222,360 dolar. “Okumasın, uyusun da büyüsün” diyesi geliyor insanın ama elden ne gelir? Bugüne kadar evlenip de “Neden evlendim ki?” diyenine çok rastladım ama çocuk yapıp da pişman olanına rastlamadım. Var demek ki bir hikmeti…