Muhallebicide gizlice buluşulup el ele bile tutuşulamadığı dönemlerde evlilikler 45 yıl sürüyordu. Şimdi “Sevgili” olduk der demez aynı evde yaşamaya başlıyoruz. El ele tutuşmak artık alaturka. Muhallebici desen kalmadı. Artık hamburgerciler var. İlişkiler de Fast Food oldular. 10 dakikada pişip, 15 dakikada tüketiliyorlar. Peki, uzmanlar bu konu hakkında ne diyorlar?

“Benimle eğlenir misin?”

Artık insanlar evlenmiyor. Evlense de boşanıyor. Boşansa da sorun etmiyor en fazla kendine bir evcil hayvan alıyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün araştırmalarından biri daha… Şaka değil, dünyada boşanma oranı %47 artmış durumda. İnsanların %65’inde evlilin yaşı 30’un üzerine çıktı. Cornell Üniversitesi’nden Alexa McCourt, “Sosyal ve kültürel alandaki değişiklikler evlenme ve ilişki biçimlerini tetikliyor” diyor. “Medyayla birlikte insanlar dünyanın dört bir yanındaki farklı kültürel yapılara tanıklık edebiliyorlar. Bu bir faktör… Kadınlar sosyal yaşama daha çok katıldıkça boşanma oranları da o ülkelerde artıyor. Bir de internet ve porno faktörü var ki o da ilişkinin ilk yıllarında çiftlerin hem aldatma oranlarını artırıyor hem de tatmin seviyelerinin düşmesine neden oluyor.

“Ev”lenmek kavramı değişti

McCourt, artık ilişkilerde daha hızlı ileri aşamalara geçildiğini belirtiyor. “İnsanlar artık flört etmek yerine doğrudan evlilik benzeri bir yaşama başlıyorlar. Medya ve filmler bu konuda çok etkili oluyor. Artık flört etme yaşı 12 yaşına kadar düştü. İnsanlar ergenlik dönemini geride bıraktıkları ve reşit oldukları ilk yıllarda ilişkilerinde pek çok tecrübeyi edinmiş oluyorlar. Böylece lisans ve üst lisans dönemlerinde ilişkilerini sürekli bir arada olarak, hatta aynı evde yaşayarak geçiriyorlar. Tatile gitmek, her gün birlikte program yapmak bir süre sonra ilişkide tükenmeye neden oluyor. Çiftler iyi yönlerden ziyade ilişkide sorun aramaya yöneliyorlar. Bu durum ise erken dönemlerde kişilerin birbirinden rahatsız olduğu yönlerin rahatsız edici olduğu bir duruma gelmesine neden oluyor. Sonuç olarak da zaten evlilik hayatı yaşayan çiftler evlendiklerinde evlilikler daha ilk senelerinde sona eriyor.”

Facebook bizi ayırana kadar…

Boşanmaların %42,9’u 21-25 ya aralığında gerçekleşiyor. Aynı şekilde ilk kez evlenme oranları da öyle… Ailetoplum.gov.tr’nin yayınladığı araştırmaya göre eğitim düzeyi lisans ve üzerine doğru ilerledikçe boşanma oranları da artıyor. Yani boşanma nedenlerinden biri de eğitim seviyesi… Ancak yaş 35’in üzerine geçtiğinde boşanma oranları %2,5’lere kadar düşmeye başlıyor. Bilim insanları yaş ilerledikçe insanların tolerans düzeylerinin arttığı ve hayattan beklentilerinin azaldığını belirtiyorlar. Anlayacağınız yaş ilerledikçe eften püften nedenlerle insanlar boşanmıyorlar. Dünyada boşanma nedenleri sıralamasında başı çeken ise sosyal medya. Yani Facebook ve Twitter gibi sosyal mecralarda ortaya çıkan aldatma ve kıskançlık durumları… Türkiye’de ise durum biraz farklı. Medya ve teknoloji alanında gelişmiş ülkelerde internet üzerinden tanışma ve evlenme oranı %40’lara kadar çıkabiliyor. Türkiye’de ise bu oran sadece %0,3’lerde kalıyor. Ailetoplum.gov.tr’nin araştırmasına katılan insanlar partnerleriyle %36,7 oranla, “Biri tarafından tanıştırılma” yolu ile birlikte oluyorlar. Bizdeki en büyük boşanma nedeni ise, herkesin bildiği gibi “Şiddetli geçimsizlik.” Ancak burada geçimsizliğin nedeni ise %50,4 oranla çiftlerin birbirlerini, “Sorumsuz” olarak görmesi…

Türkiye’de durum nasıl?

TUİK’in yaptığı bir araştırma, Türkiye’deki boşanmaların %39,6’sının evliliğin ilk 5 yılında gerçekleştiğini gösteriyor. Büyük çoğunluk ise ilk yıl boşanma kararı alıyor. 2012 yılında ise boşanmalarda %2,7’lik bir artış olduğunu da araştırma içerisinde belirtiyorlar. Buna karşılık evlenme oranındaki artış ise %1.9… İlk kez evlenen çiftlerin arasındaki yaş farkı ise ortalama 3,2 olarak gözlemleniyor. Boşanmaların en yüksek olduğu bölge ise %2,30 ile Ege Bölgesi… Bölgesel düzeyde en yüksek ortalama ilk evlenme yaşı erkeklerde 27,6, kadınlarda 24,6 ile İstanbul Bölgesi’nde görülmekte. 2002’den bu yana neredeyse tüm bölgelerde evlenme oranları hızla düşüyor. Uzmanlar bu durumun Türkiye’deki okuma yaşının uzaması, insanların evlilik öncesinde birikim yapmak adına ileri yaşlarına kadar çalışmalarından kaynaklandığını belirtiyor. Boşanmaların ilk 5 yılda gerçekleşmesinin nedenini ise evlilik öncesi yaşanan ilişkilerin evliliği çabuk tüketmesi ve gelir seviyesi arttıkça beklentilerin, buna bağlı olarak da tatminsizliğin artması olarak gösteriyorlar.

Evlilik dediğin demokrasi işi…

TUIK araştırması, Türkiye’deki kadınların %49,2’sinin eşleri tarafından baskı gördüklerinden şikayet ettiklerini belirtiyor. İşin ilginç yanı ise erkeklerin de %30,6’sı aynı konudan şikayetçi… Özetle herkes birbirine baskı yapıyor herkes baskıdan bir şikayetçi… Kadın da erkek de aynı konudan şikayetçiyse peki, kim bu baskıyı yapan? Bilinmeyen güçler mi? Yoksa sözüm ona dünyayı yöneten “aileler” mi? Aileler demişken, bir başka şikayet de partnerin ailesine çok düşkün olması ve ailesinin yanında eşine farklı davranması… Uzmanların görüşü bu konuda çok net: “Aile içerisinde demokrasi olmalı” diyorlar. “Eşler evli de olsalar, birlikte de olsalar birbirlerinin alanlarına müdahale etmemeli ve saygı duymalılar. Ortada rahatsız olunan bir durum varsa ortak bir payda bulunarak çözmeli ve birbirlerinin isteklerini, önyargısız dinlemeliler. Yahu ben zaten bu işi anlamıyorum. Zorla mı arkadaş… Hem ilişki yaşa, her gün görüş, hatta birlikte yaşa… Sonra sıkıl, kötü taraflar batsın, her şeye müdahale etmeye başla. Bir de, “Bana baskı yapıyorlar, özgür değilim” diye şikayet et. Perhiz-lahana turşusu denklemini henüz istatistiki olarak çıkaran olmamış. Ancak siz istatistikleri filan boş verin… Birbirinize alan bırakın, yormayın, yorulmayın, anlayışlı davranın. Empati filan yapın. Yolunda bulunmayın ama gerçekten yapın… Hayat arkadaşını bulmuş ve son anlarına kadar partneriyle birlikte yaşayan insanların, bekar ya da dul olanlara göre %60 daha uzun yaşadığını unutmayın. Hayat paylaştıkça güzel, karşımızdakini dönüştürmeye çalıştıkça değil… Erken yaşlarda evet çabuk tüketiyoruz, istediğimizi alamıyoruz gibi geliyor olabilir. Ancak en sonunda, artık sokaklarda savaşacak mecalimiz kalmadığında eskilerden getirdiğimiz bir hayat arkadaşı isteyeceğimizi unutmayın. Özgür olun, özgür kalın ama bunu yalnız başınıza değil, en iyi takım arkadaşınızla yapın…

 

Birkaç “Faydalı” Bilgi:

Reader’s Digest Magazine’den ilişkiler üzerine istatistikler. Siz ne düşünüyorsunuz?

– İlk görüşte aşk erkeklere göre

Farklı yaş, gelir ve kültürden 10.000 insan üzerinde yapılan ankete göre erkeklerin %48’i, kadınların ise %28’i ilk görüşte aşık olduklarını belirtiyor.

– Romantik ve ormantik erkekler:

Belki biraz garip gelecek ama araştırmaya göre erkekler kadınlara göre %33 oranda romantizm eksikliğinden daha çok şikayet ediyor. İronik olan ise gruptaki geri kalan erkekler romantizmin ilişki içerisinde gereksiz olduğunu savunuyor. Arası yok yani anlayacağınız…

– Para mutluluk getirmiyor

Araştırmanın bir başka çarpıcı sonucu ise farklı gelir grupları üzerinde yapılan ankette ortaya çıkıyor. Toplam geliri 10.000 doların altında olan çiftler, 250.000 doların üzerinde olan çiftlere göre daha mutlu olduklarını ifade ediyorlar. Kısacası atalarımız işi biliyormuş. Parayla saadet olmuyor…

– Mutluluk biter seks bitmez

Evlilik hayatında mutsuz olduğunu belirten çiftlerin %57’si, partnerlerini hala seksi bulduklarını ifade ediyorlar. Burada ters bir şeyler olmalı?

– Ya televizyon ya da ben!

Araştırmada yer alan bir başka ilginç bulgu ise yatak odasındaki televizyonla ilgili. Buna göre yatmadan önce saatlerce TV izleyen ya da yatak odasında TV olan çiftler, diğerlerine göre %37 daha çok ayrılma eğiliminde oluyorlar. Muhteşem Sülüman’ın hayatımızı pek de muhteşem etkilemediği kesin.

– Yetmez ama evet…

“Ölüm bizi ayırana kadar” sözü bir bakıma doğru. Araştırmacılar, evliliklerinde mutsuz olduğunu belirten çiftler, kendilerine sorulduğunda gene de birlikte sonsuza kadar yaşamak istediklerini belirtiyorlar.

Dünya Ne Durumda?

2011 yılı araştırmasına göre Türkiye’de evlilik oranı %8.0, ayrılık oranı ise %1.6… Yani evlenen her 8 kişiden 1’i boşanıyor. Peki, dünya evliliğe nasıl bakıyor?

– AB ülkeleri:

Evlilik Oranı: %4.5 – Boşanma Oranı: %2.0

– ABD

Evlilik Oranı: %6.8 – Boşanma Oranı: %3.2

– Belçika:

Evlilik Oranı: %4.2 – Boşanma Oranı: %3.0

– Brezilya:

Evlilik Oranı: %6.6 – Boşanma Oranı: %1.4

– Çin:

Evlilik Oranı: %9.3 – Boşanma Oranı: %2.0

– Rusya:

Evlilik Oranı: %9.2 – Boşanma Oranı: %4.8

– Türkiye

Evlilik Oranı: %8.0 – Boşanma Oranı: %1.6

– İsrail:

Evlilik Oranı: %6.5 – Boşanma Oranı: %1.8

– İran:

Evlilik Oranı: %12.2 – Boşanma Oranı: %1.2

Kaynak: UNET (Birleşmiş Milletler İstatistik Merkezi)

 

Yayınlandığı Yer: Cosmopolitan Türkiye